Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) Kıbrıs Politikalar Merkezi (KPM) ile DAÜ Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nün iş birliği ile “Sahada Barış Mühendisliği, Çatışma Sonrasını Yönetmede Zorluklar” konulu bir konferans gerçekleştirildi. Geçtiğimiz günlerde DAÜ’de gerçekleştirilen konferansa DAÜ-KPM Başkanı Prof. Dr. Ahmet Sözen moderatörlük yaparken, konuşmacı olarak ise hem İngiliz ve Kanada donanmalarının, hem de Birleşmiş Milletler gibi uluslararası örgütlerin bir yetkilisi olarak barış süreçlerinde büyük deneyimi olan Graham Day katıldı.
“Cynefin Çerçevesi Rehber Olarak Alınmalı”
Day barış sürecini yürütmek için farklı yaklaşımlar ve esnek bir operasyonel anlayış gerektiren farklı uygulama türleri bulunduğunu, liderlerin ve karar vericilerin sorunları açık, karmaşık, karışık ve kaotik olmak üzere dört alana ayırmalarına ve daha sonra bu alanlara uygun bir şekilde yanıt vermelerine yardımcı olan “Cynefin Çerçevesi”nin hem kavramsal, hem de operasyonel rehberlik sağladığını açıklayarak konuşmasına başladı. Cynefin Çerçevesi’nin dört alanının da bir duruma nasıl cevap verileceğine dair bir tür kısıtlama, uygulama ve rehberlik içerdiğini belirten Day, koşulların hangi etki alanıyla ilgili olduğuna göre hareket etmek için, o alandaki rehberlikten yararlanılabileceğine değindi.
“Kaotik Alandan Kaçınılmalı”
Day, sonucu bilinen durumlar için olan açık alanın; durumun gerçeklerini bilmek, buna göre kategorize etmek ve en iyi uygulamalarla karşılık vermek için olduğuna dikkat çekerek, karmaşık alanın ise gelen verilerin bir araya getirilip incelenmesini ve tepki verilmesini içerdiğine değindi. Day, sebep-sonuç ilişkisinde netlik olmayan ve meşruluğun çok önemli olduğu karışık alanın da; sorunu parçalara ayırarak farklı şeyler denemeyi gerektirdiğine, barış sürecinin sürdürülebilmesi için çatışma gibi olayları içeren kaotik alandan ise mutlaka kaçınılması gerektiğine dikkat çekti.
“Her Problem Karmaşık Değildir”
Konuşmasının sonunda barış kurucuların, zamanlarının çoğunu Cynefin Çerçevesi’nin açık veya karmaşık alanlarında harcadığına dikkat çeken Day, her problemin karmaşık olmadığını, ancak gelişen karmaşık bir uyarlanabilir sistem olarak ele alınması gerektiğini ifade etti. Day, barış sürecini yönetmede zorlukları aşmak için bazı basamaklar bulunduğunu, bu basamakların kesin yasalar değil, durum ve kaynak tasarrufu sağlayan buluşsal yöntemler veya olasılık yönergeleri olduğuna işaret etti.
