Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) Dr. Fazıl Küçük Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi ve Tıbbi Biyokimya Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Ergül Mutlu Altundağ, gıdalarda bulunan polifenollerin viral hastalıklardaki rolüne ilişkin bir açıklama yayınladı. Yrd. Doç. Dr. Altundağ, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“Bilindiği gibi yeni koronavirüs (2019-nCoV) enfeksiyonu dünya çapında giderek yayılmaktadır ve bu özel alanda daha fazla bilimsel araştırmaya gerek duyulmaktadır. Her geçen gün artan yayın sayısına rağmen etkili tedavi yaklaşımı henüz lisanslanamamıştır. Bu çalışmaların sınırlı sayıdaki bir bölümü ise, polifenollerin doğrudan koronavirüslere karşı etkinliğini araştırmaktadır.
Polifenoller Nedir?
Polifenoller; meyveler, sebzeler, otlar, baharatlar, çay, bitter çikolata, kakao, şarap gibi bitkisel gıdalarda doğal olarak bulunan en büyük biyoaktif bileşik sınıfı olup, farklı koruyucu etkilere sahiptir. Meyve ve sebzelerde bulunan 500’ün üzerinde polifenol vardır. Nature dergisi sağlığı iyileştirmeye yardımcı olabilecek polifenol açısından zengin en iyi 100 gıdanın bir listesini yayınlamıştır. İlk 10 polifenollü gıda arasında; kakao tozu, kuru nane, kurutulmuş kekik, keten tohumu ve siyah yaban mersini de yerini almaktadır.
Peki, Polifenoller Viral Hastalıklarda Ne Yapıyorlar?
Polifenollerin antioksidan, antienflamatuvar, antimikrobiyal ve antikanser aktiviteleri bilinmektedir. Bunun yanı sıra, potansiyel antiviral aktivitesi de son zamanlarda yapılan araştırmalara konu olmuştur. Bu aktivitelere sahip polifenollere; kaempferol, quercetin, curcumin, epicatechin-gallate’nin yanı sıra, Kuzey Kıbrıs’ta yetişen, zeytin yaprağının aktif bileşeni olan oleuropein de örnek verilebilir.
Literatürde bulunan çok sayıda çalışmada, polifenollerin Epstein-Barr virüsü, enterovirüs, herpes simpleks virüsü (HSV), influenza virüsü dahil olmak üzere, solunum yolu ile ilişkili enfeksiyonlara neden olan diğer virüsler üzerindeki etkinliği gösterilmiştir. Yapılan araştırmalarda, polifenollerin viral replikasyon için gerekli olan COVID-19 ana proteazı (Mpro) inhibe ederek viral replikasyonu önlediği, ayrıca çeşitli pro- eflamatuvar sitokinleri de inhibe ederek, ciddi COVID-19 vakalarında meydana gelen ölümcül sitokin fırtınasını tersine çevirmede yardımcı olduğu belirtilmiştir.
“Bitki Bazlı Besinleri Tüketin”
Bu nedenle, ağırlıklı olarak bitki bazlı, çeşitli meyve ve sebzeler bakımından zengin bir diyetle beslenmek, polifenolleri almamıza yardımcı olacaktır. Polifenollerin günlük gereksinimleri konusunda hala daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Fazla dozlarda takviye olarak alınması bazı yan etkiler yaratabilir. Polifenol içeriği yüksek olan takviyeler, demir emilimini engelleyebilir ve tiroid fonksiyonunu etkileyebilir. Bu yüzden, fazla dozlarda gıda takviyesi almak yerine yüksek oranda sağlığı koruyucu polifenol içeren bitki bazlı besinleri tüketmek daha faydalı olacaktır.”