Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) Rektörlüğü tarafından 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü dolayısıyla, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhuriyet Meclisi’nde görev yapan kadın milletvekillerinin katılımıyla panel düzenlendi. Söz konusu panel, 10 Mart 2023 Cuma günü, saat 10:00’da, DAÜ Mustafa Afşin Ersoy Salonu’nda gerçekleşti.
DAÜ Sosyal ve Kültürel İşlerden Sorumlu Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Deniz İşçioğlu’nun moderatörlüğünde yapılan panelde; KKTC Cumhuriyet Meclisi Başkan Yardımcısı Fazilet Özdenefe, Ulusal Birlik Partisi Milletvekilleri Resmiye Eroğlu Canaltay ile Yasemin Öztürk, Cumhuriyetçi Türk Partisi Milletvekili Dr. Sıla Usar İncirli ile Bağımsız Milletvekili Ayşegül Baybars konuşmacı olarak yer aldı. Panele KKTC Yüksek Yönetim Denetçisi İlkan Varol, DAÜ Vakıf Yöneticiler Kurulu Başkanı Dr. Erdal Özcenk ile KKTC Başbakan Yardımcılığı, Turizm, Kültür, Gençlik ve Çevre Bakanlığı, Kültür Dairesi Müdürü Şirin Zaimağaoğlu, DAÜ çalışanları ve öğrenciler katıldı.
Panelin açılış konuşmasını gerçekleştiren Prof. Dr. İşçioğlu, KKTC’de toplumsal cinsiyet eşitliği konusundaki farkındalığın artması gerektiğini belirtti. Prof. Dr. İşçioğlu, bu konuda çeşitli sivil toplum kuruluşları ile iş birlikleri gerçekleştirdiklerini, diğer yandan da bu alanda bilimsel araştırmaların yapılması ve eğitimlerin verilmesi için çalıştıklarını kaydetti. Prof. Dr. İşçioğlu, yoğun programlarına rağmen davetlerini kırmayan konuşmacılara teşekkür etti ve KKTC Cumhuriyet Meclisi’nin başarılı kadınlarını tanıtarak sahneye davet etti.
“Kadın Kotasına Rağmen Siyasette Erkek Egemenliğini Yıkamadık”
Panelin ilk konuşmacısı UBP Milletvekili Resmiye Eroğlu Canaltay oldu. Bu yıl 8 Mart’ın 6 Şubat tarihinde meydana gelen deprem felaketinin gölgesinde ve acısıyla kutlandığını söyleyerek sözlerine başlayan Canaltay, ülke siyasetinin erkek egemen bir yapıda olduğunu belirterek, siyasette kadın kotasının %30 olmasına rağmen erkek egemenliğini hala daha yıkamadıklarını ve kadınlara oy verme konusunda sıkıntılar yaşandığını, bu konuda tutucu davranıldığını ifade etti. Kendisinin siyasetçi bir aileden geldiği için daha şanslı olduğunu belirten Canaltay, siyasete sıfırdan başlamış bir kadının seçilmeye gelince çok zorluklar yaşadığından bahsetti. Panele katılan gençlere tavsiyelerde bulunan Canaltay; karşılıklı konuşmanın, anlaşmanın ve saygının önemine işaret etti.
“Kadın Erkek Eşitsizliği Dünyanın Her Yerinde Devam Ediyor”
Panelde konuşan CTP Milletvekili Dr. Sıla Usar İncirli dünyanın her yerinde kadın erkek eşitsizliğinin devam ettiğini ve bu eşitsizlikle mücadelenin insanlık tarihi kadar eski olduğunu kaydetti. Kadın erkek eşitsizliği, kadına yönelik her türlü ayrımcılık, kadına yönelik şiddet, kadınlarla erkeklerin aynı işi yapıp farklı maaş almaları, kadınların iş bulamamaları, kadınların seçme ve seçilme haklarının bulunmaması gibi kavramların eski kavramlar olmadığını, yakın tarihte var olan gerçekler olduğuna işaret eden Dr. İncirli, dünyanın bu yolda önemli aşamalar kaydettiğini ancak hala daha istenilen noktaya gelinemediğini aktardı.
“Toplumsal Cinsiyet Rolleri El Birliğiyle Kırılmalı”
KKTC Cumhuriyet Meclisi Başkan Yardımcısı Fazilet Özdenefe, kadınla erkeğin hayatın pratiğinde veya kağıt üzerinde olması gereken eşitlik noktasında olmadığını aktardı. Toplumsal cinsiyet eşitliğinin ana akımlaştırılamadığını kaydeden Özdenefe, ataerkinin dönen çarkları kırılmadığı sürece ataerkili yalnızca erkeklerin değil aynı zamanda kadınların da üretmeye devam edeceğini aktardı. Özdenefe, kadın ve erkeklerin dayanışma içerisinde ataerkilden gelen klişeleri ve kabullenilmiş toplumsal cinsiyet rollerini el birliğiyle kırması gerektiğini kaydetti.
“Kadınlar Mücadeleden Vazgeçmemeli”
UBP Milletvekili Yasemin Öztürk konuşmasına Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk’e kadınlara seçme ve seçilme hakkını birçok batılı ülkelerden önce verdiği için teşekkür etti. Beş çocuklu ve çok dar gelirli bir ailenin en büyük çocuğu olarak dünyaya geldiğini aktaran Öztürk, kariyerinde bugünlere gelmesinin kolay olmadığını belirtti. İskele Belediye Meclis Üyeliği’ne aday olduğunda erkeklerin ona kazanamayacağını ve boşuna aday olmamasını söylediğini, ancak iki seçim kaybetmesine rağmen mücadeleyi bırakmayarak seçimi kazandığını ifade eden Öztürk, kadınların asla mücadeleden vazgeçmemeleri gerektiğini kaydetti.
“Kadınların Gelirleri Erkeklere Göre %14 Daha Az”
Bağımsız Milletvekili Ayşegül Baybars, 8 Mart’ın neden kutlandığını ve mücadele günü olarak belirlendiğini anlatarak tarihle ilgili bilgiler verdi. Dünyada insan hakları, hayvan hakları ve çevre hakları temelinde çok ciddi eşitsizlikler ve haksızlıklar olduğunu kaydeden Baybars, bunu bir de cinsiyet rolleri arasında ayrımcılığa itmenin kişileri yalnızlaştırdığını ifade etti. 1857 yılında 120 kadının eşit işe eşit ücret, oy hakkı verilmesi ve çalışma koşullarının iyileştirilmesiyle ilgili canını verdiğini ancak bu mücadelenin üzerinden 150 yıldan fazla bir süre geçmesine rağman, kadınların gelirlerinin Avrupa Birliği’nin 2021 raporuna göre erkeklere oranla %14 daha az olduğunu aktardı.
Panel soru cevap bölümünün ardından DAÜ Vakıf Yöneticiler Kurulu Başkanı Dr. Özcenk ve Rektör Yardımcısı Prof. Dr. İşçioğlu tarafından panelistlere teşekkür plaketi takdiminde bulunuldu.
