Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) Dr. Fazıl Küçük Tıp Fakültesi 3 Aralık Dünya Engelliler Günü nedeniyle bir bildiri yayınladı. Fakülte adına bildiriyi kaleme alan Öğretim Görevlisi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Umut Altunç engelli bireylerin sorunlarına değinerek yaptıkları çalışmalardan bahsetti. Dr. Altunç bildirisinde şu açıklamalara yer verdi:
"Disabled" kelimesinden Türkçeleştirilen "engelli" terimi günümüzde fiziksel, zihinsel veya yapısal olarak hayat şartlarını kısıtlayan yetersizliklere sahip kişiler için kullanılmaktadır! Çok geniş bir yelpazeyi tanımlayan bu terim spastik çocuklardan, zeka geriliği, öğrenme güçlüğü, işitme veya görme kusuru olan, otistik, felçli veya doğuştan gelme genetik hastalıklardan birisini taşıyan her yaşta insanı kapsamaktadır. Yıllarca “özürlü” olarak anılan bu kişilerin, kendilerinin seçmediği bu hayat tarzı nedeniyle aslında kimseye duyacak bir özrü bulunmamaktadır !
Dünya üzerindeki bir milyar engelli!
Dünya Sağlık Örgütü’nün 2017 yılı raporuna göre halen Dünya üzerinde 1 milyar civarında engelli birey yaşamaktadır. Bunların çoğu, sağlık hizmetlerinin yeterince iyi verilemediği, fakir veya az gelişmiş ülkelerde hayatlarını sürdürmektedir. Trafik kazaları, kronik ve salgın hastalıklarda görülen artış, doğum öncesi ve sonrası sağlık hizmetlerinin yetersizliği, nüfus artışı, terör ve şiddet dünya üzerinde hüküm sürdükçe bu kişilerin sayısının da gün geçtikçe artması beklenmektedir!
KKTC’de "engelli" olmak !
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre ortalama 7 kişiden birinde bir çeşit “engellilik” durumu mevcuttur. Kuzey Kıbrıs’ta kaç engelli olduğu, bunların esas tanıları ve nedenleri tam olarak bilinmiyor. Engelli bireyler gündelik hayatlarının pek çok alanında sorunlar yaşıyorlar. Konum olarak “Avrupa’ya çok yakın” bir coğrafyada olan ülkemizde ise engellilere sağlanan sosyal imkanlar maalesef “Avrupa standartlarının” çok altında kalmıştır.
Gelişmiş ülkeler engelleri kaldırıyor!
Avrupa ve ABD gibi gelişmiş bölgelerde engellilerin tedavi ve rehabilitasyonuna yönelik ciddi çalışmalar yapılıyor. Bu kişilerin topluma kazandırılabilmeleri için ücretsiz özel eğitim imkanları sağlanıyor. Örneğin, İngiltere’de yaşayan ve otistik bir çocuk sahibi bir anne-baba iseniz ilgili Sosyal Yardım kuruluşları evinizi ziyaret edip çocuğunuzu ücretsiz özel eğitim kurumlarından birisine yönlendiriyor. Sizin buna rızanız olmasa bile bu kurumlar aile üzerinde gerekli resmi yaptırımları uygulayıp, gerekirse çocuğun vesayetini aileden alıp, bu çocuğun eğitim ve rehabilitasyonun kesintisiz devamını sağlıyor. Devlet, gücünün yetmediği veya ulaşamadığı yerlerde ise özel sosyal yardım kuruluşları eliyle hizmet götürüyor.
Bu ülkelerde kanunlar ve standartlar gereği her yolun, her aracın ve her kamu kuruluşunun engellilere hizmet edebilecek şekilde düzenlenmesi sağlanıyor. Kaldırımda tekerlekli sandalyesini süremeyen bir felçli veya özel eğitim hakkı elinden alınan otistik bir çocuğun ailesi ilgili kurumlara ciddi tazminat davaları açabiliyorlar.
DAÜ Dr Fazıl Küçük Tıp Fakültesi bilimsel ve sosyal çalışmaları
Geçtiğimiz yıllarda özellikle çocukluk çağının en sık görülen gelişimsel bozukluklarından birisi olan "Otizm" ile ilgili çalışmalar yapan fakültemiz, KKTC’de Otizm’e neden olan çevresel faktörleri gösteren sonuçlara ulaştı. Bu yıl da doğumsal engellilik durumuna neden olan "Yenidoğan Enfeksiyonları" ile ilgili bir bilimsel araştırma yürütmekteyiz. Çalışma sonuçlarımızı kamuoyu ile paylaşıp alınması gereken önlemleri Sağlık Bakanlığı’na bir rapor olarak sunacağız.
DAÜ ve özelde Dr. Fazıl Küçük Tıp Fakültesi olarak engelli dostu bir eğitim ortamında hizmet vermekteyiz. Ülkenin tek devlet üniversitesi Tıp Fakültesi olarak engelli bireylerin sosyal kazanımlarını artırarak, ülkenin sağlık politikalarını erken teşhis, ileri tetkik ve özel eğitim imkânlarını artıracak şekilde güncellemesi için katkı koymaya devam edeceğimizi bildirmek isteriz.
Engelli bireyleri yılda bir kez deği, bir gün herkesin engelli olabileceği ihtimalini göz önünde bulundurarak her gün düşünüp, çevremizde hayatlarını kolaylaştıracak önlemler almamız bir insanlık görevidir.
